بنا بر وعده ای که پیش از این دادیم، در این مقاله به مکانیزم حمایت از بازار داخلی برنج می پردازیم. پیش از هر چیز لازم است تا دو مفهوم "تولید کننده ی خالص برنج" و "مصرف کننده ی خالص برنج" را تعریف کنیم:
با اندکی توجه به دو تعریف یاد شده، در می یابیم که با اجرای سیاست های (یادتون هست سیاست ها چی بودند؟؟؟) حمایت از بازار برنج داخلی، گروه اول سود می برد و گروه دوم، ضرر می کند و این جاست که در می یابیم "از حرف تا عمل .......".
حال بیایید نگاهی به سیاست های حمایت از برنج داخلی، در عرصه کاربرد داشته باشیم.
از دو مورد یاد شده در می یابیم که حمایت از بازار داخل، بیش از هر چیز به ساختار و مکانیزم های اقتصادی-اجتماعی حاکم بر کشور وابسته است که اگر «تدبیری» برای بهبود آن اندیشه نشود، نمی توان «امیدی» به آینده ی روشن آن داشت.
حال بیایید موضوع بحث شده را از لنز جهانی بررسی کنیم.
برای کشور های صادر کننده ی برنج: با افزایش قیمت، اشتغال، سطح رفاه و مالی کشور افزایش خواهد یافت و رشد خواهد کرد. هم چنین با ایجاد اشتغال و درآمد زایی در بخشی از جامعه، درآمد ایجاد شده درون جامعه به گردش خواهد افتاد و به دیگر زمینه های اقتصادی تزریق خواهد شد که در نهایت رشد اقتصادی کشور را نوید می دهد.
برای کشور های وارد کننده ی برنج: با افزایش قیمت، سطح رفاه و درآمد مردم کاهش خواهد یافت که این خود به افزایش قیمت ها در دیگر گروه های کالایی و در نهایت بیکاری، تورم و رکود اقتصادی منتهی می گردد. فراموش نکنیم که برنج غذای اصلی مردم جهان است و با افزایش قیمت، شاید مصرف آن کاهش پیدا کند، ولی صفر نمی شود.
در این مقاله به تحلیل دو سیاست یاد شده در زمینه ی کنترل بازار برنج و حمایت از بازار برنج داخلی پرداختیم و دانستیم که گرچه در تئوری آسان و جذاب است، ولی در عمل چالش های گسترده و مبهمی پیش روی این مهم قرار دارد. در مقاله ی آتی، نگارنده قصد دارد تا نگاهی به آینده ی بازار برنج و سیاست های مقتضی و مربوط به آن بپردازد.
شاید شما هم به این فکر افتاده باشید که:
پرسش های یاد شده، محور مطلب هایی هستند که نگارنده قصد دارد در این مقاله و مقاله ی بعدی، به آن ها بپردازد.
هر کی به فکر خویشه ...
مثل همه ی بازار های جهان، در این بازار هم هر کسی سعی دارد سود و منفعت بیشتری برای خودش ایجاد کند.
کشاورز، مصرف کننده، دولت، صنعت چاپ و بسته بندی، دلال، فروشگاه و حمل و نقل، همه در صدد هستند تا میزان ممکن، حاشیه ی سود خود را افزایش دهند و این نه تنها مربوط به بخشی از جهان، که در همه ی بازار های برنج جهان، نمودار است.
با این حال، عمده ی این نگرانی ها و رقابت ها، در بازار های محلی ایجاد می شود. برای نمونه، می توانیم به تفاوت قابل توجه بهای برنج در میان کشور های مختلف از جمله ژاپن، کره و ترکمنستان اشاره کنیم. بهای برنج در بازار های داخلی این کشور ها، در میزان بالاتری نسبت به دیگر نقطه های جهان قرار دارد که البته نرخ بالای تولید ناخالص داخلی و واردات، اثر عمده ای بر افزایش بهای تمام شده ی آن داشته است.
حمایت از بازار داخلی: چرا و چگونه؟
روشن است که شرایط اقتصادی جامعه و بازار داخلی، بی تاثیر از افزایش قیمت برنج نخواهد بود و در بلند مدت، پیامد های منفی آن بر اقتصاد هر کشوری، پدیدار خواهد گشت. نگارنده یکی از راه کار های مهم در این بخش را، پشتیبانی از بازار داخل می داند که البته روش و چارچوب خاص خود را دارد.
در کل دو رویکرد برای کنترل بازار داخلی در برابر بازار خارجی وجود دارد:
سیاست های یاد شده، به شکل و از روش های مختلفی انجام می گیرند و دخالت و تعامل های بخش خصوصی و دولتی در هر یک و بسته به هر کشور، متفاوت است. برای نمونه، کشور هایی هم چون ویتنام، اندونزی و هند، سازمان و نهاد های خصوصی را تشکیل داده اند که هر یک در بخشی از زنجیره تامین برنج جای دارند و با پیاده سازی چارچوب های اعلام شده از سوی دولت، بر روند تولید، تامین، واردات و صادرات برنج (به نفع تولید کننده ی داخلی)، نظارت و اعمال نفوذ می کنند. شرکت NFA در فیلیپین، VINAFOOD در ویتنام، و بنگاه غذا در هند، از جمله نمونه های قابل گفت و گو هستند.
از حرف تا عمل فاصله بسیار است
با این حال، اعمال سیاست های یاد شده و حمایت از تولید کننده های داخلی برنج، به این سادگی نیست و هم چون هر موضوع دیگری، چالش و دغدغه های خاص خود را دارد که نگارنده در مقاله ی بعدی آن را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد داد.
آن چه در آینده خواهید خواند ...
آیا افزایش قیمت برنج به تنهایی می تواند سبب رفاه قشر کشاورز شود؟
آیا رفاه یک قشر به تنهایی، رفاه همه ی جامعه را در پی خواهد داشت؟
چرا با وجود سازنده بودن هدف (حمایت از تولید داخل)، اغلب همکاری سازنده و سینرژی لازم رخ نمی دهد؟
برای دانلود فایل مقاله ی «چه کسی کیسه ی برنج مرا جا به جا کرد (1): بازار برنج»، بر لینک زیر کلیک کنید.
فایل مقاله ی «چه کسی کیسه ی برنج مرا جا به جا کرد (1): بازار برنج»
هر خرید موفقی، با پرسش های هوش مندانه و مناسب آغاز می شود. خرید کیسه برنج نیز یکی از همین مورد ها است که حساسیت و چالش های خاص خود را دارد. در این مقاله نگارنده به دغدغه و پرسش های مورد نظر برای خرید کیسه برنج می پردازد.
پرسش های رایج هنگام انتخاب بسته بندی و کیسه برنج، حول سه محور قرار می گیرند:
در ادامه به بسط و بررسی هر مورد می پردازیم.
عملکرد کیسه: ثبات و انسجام کیسه بسیار بر عملکرد آن اثر گذار است. کیسه ای که به راحتی پاره شود، خراش بردارد و آسیب ببیند، کیسه ی مناسب و مرغوبی نیست.
امکان پرینت بر روی کیسه: یکی از مهم ترین گزینه ها برای انتخاب کیسه ی برنج (بیشتر از سوی تامین کننده)، امکان چاپ و طراحی لوگو و دیگر اطلاعات مورد نیاز بر روی کیسه است. هر چه کیسه امکان بیشتری برای چاپ و طراحی انواع اطلاعات و تصویر ها را فراهم آورد، بیشتر مورد پسند تامین کننده ها قرار می گیرد که از این دیدگاه، کیسه های صنعتی و کاغذی، در اولویت نخست قرار دارند.
و در پایان ...
همان گونه که در یافتیم، هر یک از مورد های یاد شده، فایده و البته آسیب هایی دارند. با این حال، به لطف تکنولوژی و پیش روی دانش، می بینیم که روزانه کالا های بهتری در صنعت های گوناگون پدیدار می شوند که افزون بر کیفیت و قیمت مناسب، مصرف و بازیافت به صرفه ای دارند. با این حال، تجربه و بازار نشان داده است که کیسه های پلی پروبیلن، گزینه ی بهتری نسبت به دیگر مورد ها هستند.
برای دانلود فایل مقاله ی «چگونه کیسه برنج مناسب انتخاب کنیم؟»، بر لینک زیر کلیک کنید.
چین از جمله کشور های مهم و موثر در تولید برنج است که با سرانه ی تولید 200 میلیون تن، جایگاه برجسته ای در تامین قوت غالب جهان دارد. گرچه این کشور پهناور جمعیت کلانی را درون خود جای داده است، با این حال میزان تولید برنج، هم چنان از تقاضای برنج در این کشور پیشی گرفته است و همین سبب شده تا صادرات برنج، نقش مهمی در اقتصاد و صنعت این کشور ایفا کند.
دغدغه ی این مقاله نه پرداختن به موضوع یاد شده از لنز اقتصاد و بهره وری، که بیش تر دیدگاه تهدید را در بر می گیرد.
بگو چه می خوری تا بگویم کیستی
روشن است که وقتی میزان تولید و صادرات ماده ای غذایی به مقدار قابل توجهی می رسد، بهداشتی و غیر بهداشتی و در نتیجه سالم و نا سالم بودن آن اهمیت می یابد و همین سبب می شود تا مصرف کننده ها، به ویژه "وارد کننده ها"، اهمیت بیشتری به این موضوع بدهند.
چین به لطف جمعیت میلیاردی، نیروی کار ارزان قیمت، ماشین و تجهیزات پیشرفته، در همه ی زمینه های تولید و صنعت از جمله برنج، به یکی از بزرگ ترین و مهم ترین تولید کننده های جهان تبدیل شده است. روشن است که با حاکم شدن صنعت، ماشینی شدن و تولید انبوه، تولید کننده ها بسیاری از مناسبت ها و ملاحظات را در عوض سود بیشتر نادیده می گیرند. همین عامل سبب شده تا امروز با پدیده ای به نام برنج پلاستیکی رو به رو باشیم.
مگه میشه؟؟؟؟ مگه داریم؟؟؟؟
بله میشه. بله داریم.
اگر مقاله های پیشین را به یاد داشته باشید، به بحران تولید برنج پرداختیم و دانستیم که با وجود رشد اقتصاد و پیشرفت تکنولوژی، میزان زمین، آب و منبع های طبیعی برای کشت برنج ثابت است و همین سبب می شود تا با وجود افزایش نیروی کار و دیگر عامل های یاد شده، بحران تولید برنج، بیش از پیش رخ نمایی کند.
از آن جایی که چین پیش از دیگر کشور ها قله ی جمعیت میلیاردی را فتح کرد، به همین سبب نیز زود تر از دیگر کشور ها با بحران های ناشی از آن رو به رو شد. همین عامل و محدودیت های یاد شده ی پیشین، سبب شدند تا چین به تولید صنعتی برنج رو کند.
و انبوه است.
برنج های چینی در کارخانه و با ترکیبی از "نشاسته" و "پلاستیک" تولید می شوند.
"به همان دلیل که در ایالت هایی از آمریکا پنیر از ترکیب با گچ ساخته می شود، در چین هم برنج از ترکیب با پلاستیک تولید می شود".
در یک کلام باید بگوییم صنعتی شدن، کاهش منبع های طبیعی، نبود نیروی کار و افزایش تقاضا، این دستاورد را برای بشر به همراه داشته است.
حالا چاره چیه؟؟؟؟؟
تنها راه کار این است که بتوانیم برنج چینی پلاستیکی را تشخیص دهیم و از خریدن آن خودداری کنیم. در ادامه به تعدادی از راه های انجام دادن این مهم می پردازیم.
در حالت کلی سه روش برای آزمودن برنج صنعتی وجود دارد که به شرح زیر هستند:
از ماست که بر ماست...
در یکی از مقاله های پیشین نگارنده، دانستیم که هیچ چیز در طبیعت بی فایده و استفاده نیست و امروز دریافتیم که هر چیزی در گرو پرداخت بها و قیمتش به دست می رسد.
برنج پلاستیکی، پنیر گچی، نوشابه ی اسیدی، روغن پالم و غیره و غیره، همه بهایی هستند که برای سریع شدن زندگی پرداختیم و چون از خود بر ما رسیده، پس خود کرده را تدبیر نیست.
برای دانلود فایل مقاله ی «برنج پلاستیکی»، بر لینک زیر کلیک کنید.
خرید برنج
در مقاله ی پیشین به گونه های مختلف برنج ایرانی پرداختیم و دانستیم که اگر خریدار و مصرف کننده آگاه نباشد، ممکن است به جای برنج مرغوب و معتبر، برنج نا مرغوب و از نام های متفرقه به او فروخته شود. به همین دلیل نگارنده بر آن شد تا در این مقاله به تحلیل و بررسی روش های گوناگون تشخیص برنج مرغوب و شیوه ی صحیح خرید برنج، بپردازد. برنج خوب باید:
خشک باشد
همان گونه که در مقاله های پیشین یاد شد، دانستیم که رطوبت عامل اصلی ایجاد آفت و نابودی برنج است. از سویی دیگر می دانیم که برنج در شالیزار و در بستری به شدت مرطوب به عمل می آید و همین سبب می شود تا پس از برداشت، برنج میزان زیادی رطوبت و نم داشته باشد. به همین دلیل یکی از مرحله های مهم پس از برداشت برنج، خشک کردن آن است. همین سبب می شود تا پس از برداشت و با استفاده از دستگاه های خشک کن، رطوبت و نم برنج به طور کامل از بین برود. با این حال، برخی از تامین کننده ها برای راحتی کار خود، برنج را در دمای بالا خشک کنند که البته سبب آسیب رسیدن به کیفیت برنج می شود. برای اطمینان یافتن از بهینه بودن فرآیند "خشک کردن" برنج، دانه ای از آن را زیر دندان قرار دهید. اگر برنج به راحتی شکست، فرآیند خشک کردن مناسبی نداشته است. ولی اگر به راحتی شکسته نشد، نشان می دهد که با کیفیت است. فراموش نکنید که یکی از دلیل های قد کشیدن برنج، همان خشک بودن است که سبب می شود از ظرفی که درونش قرار دارد رطوبت جذب کند و قد بکشد.
بند نداشته باشد
ترک یا بند نداشتن، یکی از عامل های تعیین کننده در ارزیابی کیفیت برنج است. به طور کلی برنج زمانی دچار بند و ترک می شود که پس از فرآوری، در مجاورت باد سرد قرار بگیرد. برنج مرغوب، در حالت کلی یک دست است و هیچ بند و ترکی ندارد. بر این اساس در می یابیم که برنج های بند دار یا ترک خورده کیفیت بالایی ندارند. برنج بند دار با فشار اندک ناخن و انگشت، شکسته می شود.
شفافیت
عامل های زیادی بر شفافیت و به اصطلاح بلوری بودن برنج اثر گذار هستند. باور رایج این است که پروتئین برنج که درون نشاسته قرار می گیرد، سبب کدر شدن رنگ برنج خواهد شد. با این حال گونه هایی از برنج نا مرغوب هم در بازار هستند که رنگ تیره ای دارند. آن گونه که مشخص است، برنج خوب، باید رنگی نیمه شفاف داشته باشد.
اگر مرحله های برداشت، خشک کردن و فرآوری برنج به طور مناسب انجام شده باشد، برنج باید برنجی یک دست و همگن باشد.
مراد از یک دست بودن چیست؟
برنج یکدست یعنی برنجی که دانه های مختلف و متفاوت درشت، ریز، سفید رنگ، کرم رنگ، کوتاه یا بلند درون خود نداشته باشد. افزون بر این، برنج باید عاری از "نیم دانه" باشد، یا تا میزان امکان، نیم دانه های بسیار کمی داشته باشد. برای شناسایی میزان نیم دانه ی موجود در برنج، اندکی از برنج را کف دست خود بریزید و میزان نیم دانه های موجود در یک کف دست را بررسی کنید.
برای تشخیص عطر برنج، کافی است مانند مورد پیشین، اندکی از آن را کف دست خود بریزید. سپس با دو دست خود برنج ها را به هم بمالید و بر روی آن "ها" کنید و سپس بو بکشید. اگر برنج معطر باشد، پس از بو کشیدن، عطرش به مشام می رسد.
تشخیص تنها کافی نیست ...
تشخیص برنج خوب، تنها گام نخست است. پس از این لازم است تا برنج در محل مناسب و فضایی خشک و خنک، نگه داری شود. برای نگه داری پیشنهاد می شود از کیسه های پارچه استفاده کنید. کیسه های پارچه ای به دلیل ساختار و نوع ماده هایی که در آن ها به کار رفته است، نسبت به ظرف های فلزی، پلاستیکی یا بد تر از همه گونی برنج پلاستیکی، گزینه ی بهتری هستند و سبب می شوند برنج دوام بیشتری داشته باشد.
برای دانلود فایل مقاله ی «چگونه برنج بخریم؟»، بر لینک زیر کلیک کنید.