لوگوی هر کسب و کار، برند، اعتبار، نما، وجهه و نخستین نشانه و تیری است که به منظور ربودن توجه مخاطب، از سوی سازمان بر ذهن او وارد می شود. پس در می یابیم که طراحی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تا میزان زیادی می تواند بر رونق یا رکود سازمان و کسب و کار موثر باشد. به همین دلیل نگارنده بر آن شد تا در این یادداشت، به نکته ها و رویکرد های مهم در طراحی و ابداع لوگو بپردازد.
لوگو سفارشی باشد
بهتر است لوگوی شما سفارشی و بیان گر آرمان، شعار و فعالیت سازمان باشد. به همین دلیل پیشنهاد می شود که برای طراحی لوگو، به اندازه ی کافی زمان و هزینه صرف کنید و اطمینان داشته باشید که کار را به طراحی برجسته و کاربلد سپرده اید. استفاده از طرح های آماده و مرسوم به هیچ وجه پیشنهاد نمی شود. این طرح ها تنها وجهه و اعتبار سازمان را به پرسش می کشند و تصویر مخدوشی از سازمان در ذهن مخاطب ایجاد می کنند.
لوگو باید چشم را جذب کند و به دنبال خود بکشد
فراموش نکنید که لوگو ابزاری تصویری است. لوگو بنا دارد از راه «چشم» پیام خود را بر ذهن مخاطب حک کند. پس هنگام طراحی، فقط و فقط بر عنصر های دیداری و تصویری تمرکز و اصرار داشته باشید.
همان گونه که در یکی از مقاله های پیشین یاد شد، یک تصویر با هزار کلمه برابری می کند. از سویی دیگر در مورد پیشین دانستیم که لوگو ابزاری دیداری و بر چشم اثر گذار است. پس تا حد امکان از به کار بردن متن، نوشته، شعار و هر عنصری غیر دیداری، به جد چشم پوشی کنید. لوگو باید بتواند در تصویر، همه ی دغدغه های سازمان را فریاد بزند.
تکامل فراموش نشود
لوگو باید با زمانه حرکت کند و همواره به روز شود. گرچه این تکامل بسته به لوگو می تواند متفاوت باشد و در بازه های زمانی مشخصی انجام شود. با این حال، بهتر است که سازمان بسته به نیاز روز، تغییر های اجتماعی و دیگر عامل های اثر گذار، هر از گاهی تغییری هر چند اندک در لوگو ایجاد و آن را اصلاح کند. مک دونالد، اپل، گوگل، یاهو و بسیاری دیگر از کسب و کارها، در گذر زمان لوگو و هویت بصری خود را تغییر داده اند و آن را به نقطه ی ثبات امروزی رسانده اند.
این مورد، ادامه و دنباله ی مورد پیشین است. نظر به این که گذر زمان دگرگونی های گسترده و تعیین کننده ای در جامعه و البته کسب و کار شما ایجاد می کند، به همین دلیل پیشنهاد می شود که در ابداع طرح نخست لوگو، آینده را در نظر داشته باشید و طراحی ابداع کنید که در آینده بتواند بدون ایجاد دگرگونی های اساسی، آن را تغییر داد و با نیاز روز منطبق ساخت.
رنگ ها از عنصر های خاموش ولی به شدت معنا دار هستند که نقش حیاتی در لوگو دارند.
به موهبت تکنولوژی، اینترنت و رسانه های اجتماعی، امروز می بینیم که لوگو افزون بر کارکرد های پیشین خود، حضور بر روی کاور کالا، بسته بندی، جلد و حک شدن روی کالا، کارکرد دیگری هم پیدا کرده است که نگارنده به آن «صورت سازمان» می گوید.
گفت و گویی ندارد که هیچ سازمانی از حضور و فعالیت در رسانه های اجتماعی بی نیاز نیست و نیک می دانیم که شرط نخست برای حضور در این مدیوم، ایجاد پروفایل و گام نخست پس از ایجاد پروفایل، گزینش تصویری مناسب برای عکس پروفایل است که البته لوگوی سازمان در این مورد به کار می رود. پس لوگوی سازمان نه تنها در فضای بیرونی، که در فضای دیجیتال نیز نخستین، گیرا ترین و نافذ ترین عنصری است که دیدگان مخاطب و مشتری را می رباید.
نگارنده امیدوار است که با این مطلب، توانسته باشد تا میزانی مخاطب را با اهمیت طراحی لوگو و جنبه های آشکار و پنهان آن آشنا ساخته باشد. با این حال همه ی دانش طراحی لوگو این نیست و روشن است که برای پرداختن بیشتر به این مهم، باید به طراح و متخصص های این زمینه رو کرد.
جهان همواره در حال حرکت و پیشروی کردن است و خوش بختانه این پیشرفت به تسهیل زندگی برای بشر رو دارد. با همه ی اینها، دریافت ما از آینده هم چنان در هاله ای از ابهام قرار دارد و چالش های آن برای ما ناشناخته و مبهم است.
نگارنده باور دارد که هرچه با دانش و آگاهی بیشتری به سمت آینده حرکت کنیم، بهتر می توانیم از فرصت ها بهره بگیریم و تهدید ها را مهار کنیم. به همین دلیل، در این مقاله بر آن شدیم تا نگاه و رهیافتی بر آینده ی صنعت چاپ داشته باشیم تا هدف های یاد شده را محقق و از فرصت ها بهر برداری کنیم.
طرح های سفارشی و مشتری محور
سفارشی سازی و مشتری محوری، از جمله دستاورد های مهم تکنولوژی است که سبب می شود تا مشتری و کاربر، دامنه ی نفوذ و کنترل بیشتری بر آن چه که تا پیش از این توسط بنگاه و سازمان انجام می گرفت، داشته باشد. از سویی دیگر، با افزایش دامنه ی مشتری، تنوع سلیقه، گستردگی کالا و طرح و البته شدت یافتن رقابت، نوآوری و خلاقیت به عنوان عاملی استراتژیک و تعیین کننده در بسته بندی و طراحی کالا، شناخته می شود. عامل های یاد شده سبب می شوند که بر خلاف گذشته، سازمان نتواند طرح ها و الگو های تکراری و کلیشه را در کار های خود استفاده کند. اگر فضای شفاف و شیشه ای اینترنت را هم به آن افزوده کنیم، در می یابیم که «نوآوری» و «سفارشی سازی» دو ترندی هستند که در آینده اهمیت خواهند داشت.
محیط زیست
با افزایش درک و شعور بشر نسبت به محیط پیرامون خود، نسل آینده و سلامتی فردی، محیط زیست بیش از پیش اهمیت خواهد یافت و به مسئله و دغدغه ی عموم تبدیل خواهد شد. پس از این سازمان ها به دو گونه توجه خود به محیط زیست را نشان خواهند داد:
سرویس های آنلاین و دیجیتال
سرویس های ارزش افزوده ی آنلاین و دیجیتال، نقش حیاتی و تعیین کننده ای در ثبت سفارش مشتری و سفارشی سازی طراحی ایفا خواهند کرد. پیش بینی می شود که ثبت طراحی، آزمون رنگ بندی و طراحی های مختلف برای کالا هایی هم چون کارت ویزیت، بروشور و کالا های مشابه، به صورت آنلاین و بدون هیچ تماس فیزیکی انجام شود. در این زمینه کاربر و مشتری این امکان را خواهد داشت تا از پرتال سازمان، به آزمودن طراحی های مختلف و سفارشی سازی آن ها بپردازد.
این مورد هم از دیگر دستاورد های تکنولوژی است که هدف آن تسهیل زندگی برای جامعه و مناسب ساختن آن برای مردم است. بسته بندی های هوشمند که بیشتر در کالا های غذایی، لباس و صنعت های مشابه کاربرد خواهند داشت، سبب می شوند تا ماندگاری کالا بیشتر شود و مصرف بهینه و متناسب با شرایط و خواست مشتری داشته باشد.
در پایان یادآوری نکته ای بدون لطف و فایده نیست. با وجود گسترش و پیشرفت هایی که در صنعت چاپ و بسته بندی ایران ایجاد شده است، این صنعت هم چنان دور افتاده و عمده ی پیشرفت خود را از سوی بخش خصوصی می بیند. این در حالی است که همه ساله جشنواره، مناسبت و رویداد های مختلف و متعددی در سراسر جهان برای صنعت چاپ و بسته بندی ایجاد می شود که البته نقش موثری در پیش بردن این صنعت دارد. امید است در ایران نیز توجه بیشتری به این صنعت شود و در آینده پیشرفت و افزایش تولید در این زمینه را مشاهده کنیم.
برای دانلود فایل مقاله ی «آینده ی صنعت های چاپ، بسته بندی و طراحی چگونه است؟»، بر لینک زیر کلیک کنید.
دانلود فایل مقاله ی آینده ی صنعت های چاپ، بسته بندی و طراحی چگونه است؟.
لیبل از جمله سازه های مهم و موثر تبلیغاتی است که نقش مهم و سازنده ای در جذب مشتری و جلب خشنودی او ایفا می کند. به همین دلیل نگارنده بر آن شد تا در این یادداشت به تحلیل نکته و یافته هایی کاربردی در این خصوص بپردازد.
هیچ گاه تصور نکنید که از خواسته و تمایل های مشتری آگاه هستید. همواره با مشتری در تماس باشید، با او بحث و گفت و گو کنید و اطمینان حاصل کنید که هم مشتری دیدگاه و تصور درستی از خواسته ی خود دارد، هم شما به درستی از خواست و طرح مورد نظر او آگاه هستید.
این جلسه باید با حضور و درخواست سازمان برگزار شود. مشتری کم تر تمایلی به این دست جلسه و نشست ها نشان خواهد داد. حال این پرسش مطرح می شود که چه موضوع ها و محور هایی باید در این جلسه مطرح و بررسی شوند:
آناتومی لیبل
هم چون دیگر سازه های تبلیغاتی و چاپی، لیبل نیز آناتومی و ساختار تعریف شده ای دارد که به آن می پردازیم.
لیبل از سه جزء اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: خط ایمن (خطی که بعد از خط تریم قرار می گیرد)، خط تریم (خط حاشیه) و ناحیه ی بلید (ناحیه ی بعد از خط تریم). همه ی آن چه که یک طراح طراحی می کند، در ناحیه ای که به وسیله ی خط ایمن محاط شده، قرار می گیرد.
توجه به خط و ناحیه های یاد شده سبب می شود تا طراح حساب شده تر عمل کند و طراحی از چارچوب تعریف شده تجاوز نکند.
در پایان به دیگر المان هایی که می توانند در طراحی لیبل لحاظ شوند می پردازیم و نکته های کاربردی در مرحله ی بعد از طراحی لیبل را، در مقاله ی آتی بررسی می کنیم.
عناصر کالا: بهتر است عناصر و مواد سازنده ی کالا در لیبل درج شوند. هر چه دقیق تر و شامل تر، بهتر.
گواهی نامه: گواهی نامه از جمله ابزار هایی است که شرکت و طراح های زیادی برای درج آن تمایل به نشان می دهند. با این حال، پیشنهاد نگارنده این است که از میان گواهی نامه های مختلف، بهتر آن است که گواهی مربوط با کالا بر روی لیبل درج شود.
پیشنهاد های کاربردی: بهتر است پیشنهاد، دستورالعمل و هر آنچه که مشتری را در خرید، مصرف و نگه داری کالا یاری می دهد، بر روی لیبل درج شود.
بسته بندی ترکیب آشنایی است که سال ها آن را شنیده ایم و در زندگی روزمره به کار گرفته ایم. با این حال شاید کمتر از تاریخ و چگونگی پیدایش آن خبر داشته باشیم. در این مقاله سعی داریم نگاهی کوتاه بر چگونگی پیدایش بسته بندی و سپس نکته های مهم و کاربردی در طراحی بسته بندی مناسب، داشته باشیم.
بسته بندی صنعتی (آن گونه که امروز می شناسیم)، نخستین بار در سال 1805 و برای ارتش ناپلئون بناپارت معروف طراحی شد. این بسته بندی، گونه ای بسته بندی فلزی بود که برای غذا های کنسرو شده به کار می رفت.
پس از این، در سال 1817، بسته بندی های کاغذی و مقوایی در انگلستان رایج شدند و در نهایت جعبه های مقوایی تاشو، در سال 1879 به بازار نفوذ کردند. رفته رفته این حرفه رشد کرد و گسترش یافت و در سال 1952، مدرسه ی ایالتی میشیگان، رشته ی تحصیلی جدیدی را به نام طراحی و بسته بندی معرفی، و جامعه ای از دانش آموخته های این رشته را روانه ی بازار و صنعت کرد.
بر خلاف طراحی و بسته بندی که زایشی، سلیقه ای و خود جوش داشت، برچسب زدن بر روی کالا، قوطی و جعبه های مختلف، نخستین بار در ایالات متحده آمریکا اجباری شد. تولید کننده ها ملزم بودند همه ی اطلاعات و داده های مورد نیاز و ضروری را بر روی این برچسب ها درج نمایند. در نهایت این حرکت مسیر خود را ادامه داد و به نمای امروزی اش دست یافت.
بسته بندی چیست؟
بر اساس تعریف موسسه ی استاندارد ایران، بسته بندی، ظرف یا محافظی است که از لحظه ی تولید تا لحظه ی مصرف، از کالا نگهداری کند. می دانیم که این تعریف جامع و کلی است. در اصل مراد از نگهداری، پیش گیری از هر گونه آسیب دیدن است که البته آسیب ها شکل های گوناگون دارند.
اگر شما هم مانند خیلی از مصرف کننده ها نسبت به کارکرد های مهم طراحی و بسته بندی در بازاریابی و فروش نا آگاه هستید، کافی است سری به یک فروشگاه بزنید و برند و طراحی های مختلف از یک کالا را مشاهده و اثر آن ها بر تصمیم خود را ارزیابی نمایید. گذشته از این، از آن جایی که نگارنده در این مورد بسیار داد سخن در داده است، تنها به آوردن ارجاع هایی از یادداشت های پیشین نگارنده در این باره اکتفا می کنیم و قضاوت را به خواننده وا می سپاریم.
طراحی و بسته بندی مواد غذایی
پارچه مناسب تر است یا کاغذ؟
کاغذ مناسب تر است یا پلاستیک؟
پلاستیک مناسب تر است یا شیشه؟
شیشه مناسب تر است یا گونی؟
پاسخ پرسش های یاد شده، همه به تحلیل، دریافت و شناخت تامین کننده از بسته بندی کالا و البته خود کالا بستگی دارد. توجه به محل نگهداری کالا از دیگر مورد هایی است که بر گزینش قالب بسته بندی اثر گذار است. برای نمونه اگر قرار است کالایی درون انباری و یا در شرایط رفت و آمدی زیاد استفاده شود، بهتر است قالب آن از شیشه نباشد.
آیا لازم است که محتوای درون بسته بندی قابل دیدن باشد؟ پاسخ این پرسش بستگی زیادی به نوع کالا دارد. اگر کالا از جنس مواد غذایی است، بهتر است که بسته بندی شفاف و به گونه ای باشد که بتوان بدون باز کردن بسته بندی، درون مایه ی آن را نگاه و بررسی کرد. حبوبات، آجیل و دیگر ماده های مشابه، در این دسته جای دارند.
رنگ و طراحی
برای بسته بندی ماده های غذایی، رنگ های اشتها آور هم چون زرد، نارنجی و قرمز پیشنهاد می شود. گرچه نگارنده هر گونه ساده انگاری درباره ی رنگ بندی و ترکیب رنگ را چه در طراحی و چه در بسته بندی نفی می کند و باور دارد که طراح باید درک و شناخت درستی از تناسب میان رنگ و جنس، بسته بندی و مصرف کالا داشته باشد.
در پایان، این توصیه ی نگارنده را فراموش نکنیم که «بر خلاف گذشته، امروز طراحی و بسته بندی، نه یک "شاید"، که "باید" هر کسب و کاری است و بی توجهی به آن، پیامد های منفی برای کسب و کار به همراه خواهد داشت».
شاید شما هم بار ها عابر و مشتری های مختلف را در خیابان، پیاده رو، اتوبوس، تاکسی و مترو دیده باشید که کیسه های رنگارنگ و مختلف از برند و کالا های متفاوت را در دست دارند.
اگر شما هم چون نگارنده طرفدار محیط زیست و کاهش استفاده از پلاستیک، کاغذ و دیگر منبع های طبیعی باشید، در ابتدا از خود می پرسید:
"چه ضرورتی دارد که این همه ماده ی طبیعی، هزینه، زمان و انرژی برای طراحی و ساخت این بسته بندی های مختلف و رنگارنگ تلف شود؟"
همیشه پای پول در میان است ...
با وجود این که دیدگاه یاد شده درباره ی محیط زیست و استفاده از منبع های طبیعی درست و بر منطق منطبق است، با این حال کسب و کار قانون و چارچوب خاص خود را دارد.
کافی است گشتی در شهر بزنید تا دریابید که صد ها تامین کننده، برای کالا و سرویسی یکسان و هم گون در حال رقابت هستند. در این فضای متلاطم، تنها دانش بازرگانی و برندینگ است که می تواند اندکی فضای تنفس برای مدعی های این عرصه فراهم کند.
کیسه و بسته بندی در قامت بازاریاب موبایل
پاراگراف بالا تنها بخشی از این بازار را زیر لنز برد. با این حال، همان سطح شهر که بی شمار تامین کننده و فروشنده را در خود جای داده، هزار ها مشتری و متقاضی را در کنار آن دارد که می کوشند تا سوزن کالای مورد نظر خود را در این انبار کاه بیابند. بنا بر این، در هر لحظه و هر موقعیتی، بی شمار فرصت های خرید و مبادله وجود دارند که اگر به خوبی شناخته و به سمت تامین کننده هدایت شوند، می توان امید داشت که سازمان بتواند جایگاه نسبتا خوبی را در بازار بیابد.
کیسه و بسته بندی های کالا، مشتری را به بازاریاب همراه سازمان تبدیل می کنند که در بد ترین حالت، مشتری در مسیر مغازه (سازمان) تا خانه، خواسته یا ناخواسته به تبلیغ سازمان مورد نظر مشغول خواهد بود.
به این ترتیب مشتری با استفاده از بسته بندی و کیسه ی کالا، بدون دریافت هیچ هزینه ای، به عنوان بازاریاب سیار سازمان عمل می کند.
فراموش نکنید:
با وجود همه ی عامل های یاد شده، فراموش نکنیم که بسته بندی در هر شکل و حالتی، نیازمند مصرف قابل توجه منبع های طبیعی به ویژه پلاستیک (نفت) و کاغذ (درخت) است. با مصرف بهینه و مدیریت شده ی این فرآورده ها، نه تنها از نگاه اقتصادی که از نگاه زیست محیطی نیز پیشرفت چشم گیری خواهیم داشت.
برای دانلود فایل مقاله ی «بازاریاب موبایل: چرا برای کالا کیسه و بسته بندی طراحی کنیم؟»، بر لینک زیر کلیک کنید.